Bruxisme en hyperventilatie

Bruxisme is de overkoepelende benaming voor tandenknarsen en kaakklemmen. De combinatie chronische hyperventilatie en bruxisme komt vaak voor. Bij tandenknarsen schuiven je tanden en kiezen stevig over elkaar, bij kaakklemmen klemmen je kiezen op elkaar zonder te schuiven. Bruxisme komt bij bijna iedereen weleens voor. Als bruxisme lang aanhoudt, kan het vervelende klachten opleveren aan je gebit, zoals kaakpijn en gebitsslijtage. Meer dan een half miljoen Nederlanders heeft last van gebitsschade door bruxisme.

Klachten door bruxisme

Als je soms tandenknarst of je kaken klemt is dit in principe geen reden voor behandeling. Pas als er (pijn)klachten ontstaan door bruxisme moet je actie ondernemen. Je ervaart bijvoorbeeld pijn aan je kaak, hoofd, mond, oren, nek en schouders.

Tandenknarsen in slaap

Tandenknarsen komt tijdens het slapen veel voor, waardoor je een slechte nachtrust kunt hebben en overdag vermoeid kan zijn. Als je (vaak) wakker wordt met hoofd- en kaakpijn is dit mogelijk het gevolg van tandenknarsen.

Tip één: bewustwording

Probeer te achterhalen wat de oorzaak is van jouw bruxisme. Vaak heeft het met spanning te maken (zie tip twee). Bewustwording betekent een gerichtere aanpak. Ben je zenuwachtig, gespannen of heb je een drukke periode? Let dan op je mond en kaak. Span je deze onbewust aan? Zet je je kiezen onbewust stevig op elkaar? Houd eventueel een dagboek bij om te achterhalen wat de oorzaak is.

Tip twee: ontspanning

Bruxisme ontstaat vaak door stress. Zonder dat je het door hebt druk je je tanden en kiezen op elkaar als je gespannen bent. Je kaken staan ook vaak onder spanning, zelfs wanneer je geen stress ervaart. Probeer alles in en rondom je mond maar eens in één keer los te laten/te ontspannen. Open hierbij je mond. Voel je het verschil?

Helaas heb je ’s nachts geen invloed op een ontspannen mond en kaak. Doe daarom voor het slapengaan ontspanningsoefeningen. Deze oefeningen hoef je niet alleen op het gebied rondom je mond te richten. Wanneer je hele lichaam ontspant, zorgt dit voor meer rust tijdens het slapen, waardoor je minder last zult hebben van bruxisme. Voorbeelden van ontspanningsoefeningen zijn:

• Mondoefening: druk je tong tegen de voorkant van je gehemelte. Doe vervolgens je mond (langzaam) open en dicht
• Ademhalingsoefening: ga liggen, leg je handen op je buik en richt je aandacht op de buikademhaling. Hierbij voel je je buik op en neer gaan. Laat de in- en uitademing even lang duren, bijvoorbeeld drie seconden in en drie seconden uit
• Spierontspanningsoefening: bij deze oefening let je op het verschil tussen spanning en ontspanning. Span een bepaalde spiergroep aan (bijvoorbeeld van je linkerbeen), houd dit ongeveer vijf seconden vast en laat dan je spieren los. Herhaal dit een paar keer en doe dit vervolgens ook voor andere spiergroepen (rechterbeen, linkerarm en rechterarm)

Heb je overdag last van bruxisme? Pas dan bovenstaande oefeningen gedurende de dag toe. Schakel een fysiotherapeut in voor begeleiding, meer oefeningen en adviezen bij bruxisme.

Tip drie: knarsbitje

Met een knarsbitje los je het probleem niet op, maar verminder je wel de klachten. Door zo’n knarsbitje raken je tanden elkaar niet meer aan, waardoor het bescherming biedt tegen gebitsslijtage. Verder zorgt het voor een afname van spieractiviteit, zodat de kauwspieren tot rust komen. Neem voor een knarsbitje contact op met je tandarts.

Tip vier: massage

Masseren is ook een ontspanningsmethode. Zet je vingertoppen op je wang vlakbij je oren en maak ronddraaiende bewegen. Door de kaakspieren los te masseren neem je én een gedeelte van de spanning weg én je vermindert klachten zoals hoofdpijn.

Tip vijf: vermijd alcohol, roken en drugs

Alcohol, roken en drugs versterken bruxisme. Zo blijkt dat rokers twee keer zo vaak last hebben van bruxisme als niet-rokers. Tandenknars je veel tijdens het slapen? Probeer dan voor het slapengaan roken, alcohol en drugs te vermijden.